Công nghệ hấp tiệt trùng trong công nghiệp thực phẩm là gì?

Trong ngành công nghiệp thực phẩm, chúng ta thường bắt gặp những sản phẩm được ứng dụng công nghệ tiệt trùng như: Sữa tươi tiệt trùng, yến chưng sẵn tiệt trùng hay các sản phẩm đóng hộp bao gồm cá hộp, thịt hộp hay các loại đậu đóng hộp,… Vậy công nghệ hấp tiệt trùng trong công nghiệp thực phẩm là gì? Hãy cùng VinaOrganic tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Tiệt trùng (Sterilization) là gì?

Khái niệm

Tiệt trùng là quá trình tiêu diệt hoặc loại bỏ toàn bộ các sinh vật và ức chế không thuận nghịch các enzyme trong thực phẩm. Quá trình này sẽ tiêu diệt nấm men, nấm mốc, vi khuẩn sinh dưỡng, các dạng bào tử, từ đó sản phẩm sẽ trở thành vô trùng. Sản phẩm thực phẩm sau tiệt trùng đảm bảo an toàn về mặt vi sinh, thời gian bảo quản được kéo dài và ổn định được các chỉ tiêu chất lượng sau sản xuất.

Các phương pháp tiệt trùng

Phương pháp vật lý

• Sử dụng nhiệt độ cao: Đây là phương pháp phổ biến trong công nghệ hấp tiệt trùng trong công nghiệp thực phẩm. Với phương pháp này, quá trình tiệt trùng được diễn ra bằng cách tăng nhiệt độ lên mức cao, các vi khuẩn, vi rút và vi sinh vật bị tiêu diệt hoặc bị ức chế sự sinh trưởng.
• Sử dụng kết hợp nhiệt độ cao và áp suất cao: Khi áp suất tăng, nhiệt độ của nước sôi tăng lên, tạo ra một môi trường tiêu diệt vi sinh vật mạnh mẽ.
• Sử dụng áp suất thủy tĩnh cao: Là phương pháp tiêu diệt vi sinh vật bằng cách tạo ra một môi trường áp suất cao không có chất lỏng. Quá trình này tạo ra một sự thay đổi áp suất nhanh chóng trong vi sinh vật, gây ra tổn thương và tiêu diệt chúng.
• Chiếu xạ bằng cách sử dụng tia chiếu xạ như tia gamma hoặc tia X, các vi sinh vật bị tiêu diệt hoặc bị ức chế sự sinh trưởng. Tia chiếu xạ có khả năng xuyên thấu vào thực phẩm và gây hủy diệt các tế bào vi sinh vật bên trong.
• Sử dụng sóng siêu âm (ultrasound): Sử dụng sóng siêu âm có tần số cao. Các sóng siêu âm này tạo ra sự rung động mạnh mẽ trong chất lỏng hoặc môi trường, tạo ra áp lực và sóng âm có khả năng tiêu diệt vi sinh vật.
• Sử dụng trường điện xung (pulsed electric field): Được tiến hành bằng cách đưa thực phẩm qua một trường điện xung mạnh, các tế bào vi sinh vật bị tác động và tiêu diệt. Quá trình này gây hỏng mạng tế bào và các hợp chất bên trong tế bào bị phá vỡ.
• Sử dụng trường từ (oscillating magnetic field): Tạo ra một trường từ với dao động mạnh, các tế bào vi sinh vật bị tác động và tiêu diệt.
• Bao gói chân không hoặc thổi khí trơ vào bao bì là một phương pháp tạo ra môi trường không khí hoặc không có oxy xung quanh thực phẩm. Vi khuẩn và vi rút cần oxy để sinh sống và phát triển, do đó, việc loại bỏ oxy có thể tiêu diệt chúng hoặc làm giảm sự phát triển của chúng.
• Sử dụng kết hợp nhiệt độ, áp suất và sóng siêu âm (thermomanosonication): Quá trình này kết hợp cả nhiệt độ cao, áp suất cao và sóng siêu âm để tăng cường hiệu quả tiêu diệt vi sinh vật và tạo ra một quá trình hấp tiệt trùng hiệu quả.

Phương pháp hóa học

• Hiệu chỉnh độ pH/độ chua của sản phẩm: Vi khuẩn và vi rút thường phụ thuộc vào môi trường pH/độ chua để sinh sống và phát triển. Bằng cách điều chỉnh pH/độ chua tạo ra một môi trường không thích hợp cho sự tồn tại và phát triển của chúng.
• Hiệu chỉnh độ ẩm hoặc hàm lượng chất khô trong sản phẩm: Một số vi khuẩn và vi rút không thể tồn tại trong môi trường khô hoặc quá ẩm. Do đó, điều chỉnh độ ẩm hoặc hàm lượng chất khô của sản phẩm có thể làm giảm khả năng sinh trưởng và tồn tại.
• Sử dụng chất ức chế vi sinh vật có nguồn gốc thiên nhiên hoặc chất ức chế tổng hợp: Chất ức chế vi sinh vật có thể là các chất có khả năng ngăn chặn sự sinh trưởng và phát triển của vi khuẩn và vi rút. Có thể sử dụng chất ức chế tự nhiên như tinh dầu từ cây cỏ, hương liệu tự nhiên hoặc sử dụng chất ức chế tổng hợp được sản xuất công nghiệp.
• Nạp khí CO₂ vào sản phẩm: Khí CO₂ có tính chất kháng khuẩn, kháng vi khuẩn, và có thể ức chế sự sinh trưởng. Ngoài ra, việc nạp khí CO₂ vào sản phẩm cũng giúp tạo ra môi trường bảo quản kéo dài và duy trì chất lượng sản phẩm.

Tìm hiểu về công nghệ hấp tiệt trùng

Có rất nhiều phương pháp tiệt trùng được đề cập, tuy nhiên ở phạm vi bài viết này, VinaOrganic xin được giới thiệu đến các bạn công nghệ hấp tiệt trùng – là phương pháp được ứng dụng phổ biến nhất trong các phương pháp được kể đến.

Công nghệ hấp tiệt trùng là gì?

Công nghệ hấp tiệt trùng là một phương pháp vật lý sử dụng kết hợp nhiệt độ và áp suất cao. Ở công nghệ này, hơi nước là tác nhân được nâng lên ở nhiệt độ và áp suất cao để làm sạch và tiêu diệt vi khuẩn, vi rút, nấm và bào tử có hại.

Sản phẩm ứng dụng công nghệ hấp tiệt trùng được đóng trong hộp kín ở nhiệt độ ≥ 121^oC và áp suất ≥ 1 bar trong thời gian dài hơn 15 phút để đảm bảo điều kiện vô trùng. Hiệu quả hấp tiệt trùng sẽ phụ thuộc vào thời gian, nhiệt độ và sự xâm nhập của hơi nước.

Yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của công nghệ hấp tiệt trùng

Hiệu quả hấp tiệt trùng sẽ phụ thuộc vào thời gian, nhiệt độ và áp suất của hơi nước:

• Nhiệt độ: Nhiệt độ là yếu tố quan trọng trong quá trình hấp tiệt trùng. Nhiệt độ cao có khả năng tiêu diệt vi sinh vật nhanh chóng và hiệu quả hơn. Quá trình hấp tiệt trùng thường yêu cầu nhiệt độ đủ cao để đảm bảo vi sinh vật bị tiêu diệt. Tuy nhiên, việc kiểm soát nhiệt độ phải được cân nhắc để đảm bảo an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm sau quá trình hấp tiệt trùng. Quá trình này đạt được hiệu quả khi nhiệt độ hơi nước ở mức ít nhất là 121^oC.
• Áp suất: Áp suất cũng là yếu tố quan trọng không kém trong quá trình hấp tiệt trùng. Áp suất cao có thể làm tăng nhiệt độ sôi của nước, làm tăng hiệu quả tiêu diệt vi sinh vật. Điều này đặc biệt quan trọng trong quá trình hấp tiệt trùng bằng hơi nước. Cũng nên xem xét việc kiểm soát áp suất để đảm bảo an toàn và chất lượng sản phẩm cho quá trình này. Để đảm bảo khả năng tiệt trùng tốt nhất, hấp tiệt trùng thường được hoạt động với áp suất ≥ 1 bar.

• Thời gian: Vi sinh vật cần một thời gian đủ dài để bị tiêu diệt hoặc bị ức chế sự sinh trưởng. Do đó, cần lập một thời gian tiếp xúc tối ưu để đảm bảo hiệu quả của quá trình hấp tiệt trùng. Lượng thời gian cần thiết để hấp tiệt trùng hầu hết các sinh vật phụ thuộc vào nhiệt độ và áp suất. Với khoảng nhiệt độ ≥ 121^oC, ≥ 1 bar thì thời gian hấp tiệt trùng sẽ rơi vào khoảng 15 – 60 phút.

Ngoài ra, các yếu tố sẽ ảnh hưởng đến thời gian hấp tiệt trùng còn bao gồm:

• Nguyên liệu rắn hay lỏng.
• Khối lượng nguyên liệu được hấp tiệt trùng.
• Hình dạng và kích thước của vật chứa được sử dụng.
• Tính chất dẫn nhiệt của vật chứa.
• Độ nhớt của chất lỏng.
• Mật độ của nguyên liệu.

Thiết bị hấp tiệt trùng

Đa dạng trong ứng dụng, nên thiết bị hấp tiệt trùng cũng được sản xuất và thiết kế với nhiều kiểu dáng và công năng khác nhau. Có thể phân loại như sau:

• Phân loại theo kiểu dáng: Máy hấp để bàn, máy hấp kiểu đứng, máy hấp kiểu nằm ngang.

• Phân loại theo chức năng của máy: Máy hấp hơi nước, máy hấp sấy khô, máy hấp sấy chân không.

Kết luận

Công nghệ hấp tiệt trùng là một phương pháp tiệt trùng vật lý sử dụng nhiệt độ và áp suất cao để tiêu diệt toàn bộ vi sinh vật gây bệnh cho các sản phẩm thực phẩm. Việc phát minh ra công nghệ hấp tiệt trùng đã mang lại nhiều lợi ích cho nhiều ngành nghề, đặc biệt là ngành công nghệ thực phẩm. Cùng đón xem ứng dụng và lợi ích của công nghệ hấp tiệt trùng qua bài viết tiếp theo để hiểu rõ hơn nhé!

VinaOrganic – Nhà Chuyển giao Công nghệ và Thiết bị thực phẩm chuyên nghiệp

VinaOrganic – là đơn vị đã nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Chuyển giao công nghệ và Chế tạo máy thiết bị thực phẩm. Chúng tôi hiểu rằng, giá trị bền vững và vận hành liên tục của máy thiết bị luôn có ý nghĩa quan trọng trong việc sản xuất sản phẩm của khách hàng. Ngoài cung cấp những sản phẩm chất lượng cao, VinaOrganic còn có đội ngũ Kỹ sư trẻ, nhiệt huyết, sẵn lòng tư vấn và giải quyết các vấn đề của khách hàng, với các chế độ hậu mãi chu đáo:

• Bảo hành 12 tháng, Dịch vụ bảo trì trọn đời, luôn đầy đủ linh kiện thay thế nhanh chóng.
• Hỗ trợ kĩ thuật 24/7/365, sẵn sàng hướng dẫn sử dụng và bảo dưỡng sản phẩm cho khách hàng qua Hotline/Zalo.
• MIỄN PHÍ Vận chuyển toàn quốc
• MIỄN PHÍ Lắp đặt tận nơi
• MIỄN PHÍ Thử mẫu – Test máy
• MIỄN PHÍ Chuyển giao Công nghệ

VinaOrganic cam kết chất lượng theo chuẩn ISO 9001:2015

Từ khi nghiên cứu, sản xuất đến khi vận chuyển sản phẩm tới tay Quý khách, đội ngũ Kỹ sư chuyên nghiệp của chúng tôi liên tục QC (kiểm tra) sản phẩm theo đúng tiêu chuẩn ISO 9001:2015, có dán tem, đảm bảo chất lượng tuyệt đối. Quý khách có thể hoàn toàn yên tâm về chất lượng của những sản phẩm được sản xuất bởi VinaOrganic. VinaOrganic là Nhà sản xuất và Phân phối sản phẩm trực tiếp mà không qua bất cứ kênh trung gian nào. Vì vậy quý khách hàng sẽ được hưởng các chế độ Bảo hành, Bảo trì và Hậu mãi tốt nhất khi mua sản phẩm. Xem chính sách bảo hành

Hotline/Zalo

0975.299798 0938.299798

Phương Thảo VinaOrganic